کاغذ، یکی از پرکاربردترین مواد در زندگی روزمره ماست که در زمینههای مختلفی از جمله چاپ، نوشتن، بستهبندی و… مورداستفاده قرار میگیرد. اما شاید تابهحال به این فکر نکرده باشید که ضخامت و وزن کاغذ چگونه تعیین میشود. در این مقاله از الوپک، به بررسی مفهوم گرماژ کاغذ میپردازیم که در واقع شاخصی برای ضخامت و وزن کاغذ است. همچنین با استاندار جهانی آن آشنا شده و به بررسی نحوه محاسبه گرماژ کاغذ میپردازیم.
نحوه محاسبه گرماژ کاغذ
اگر بخواهیم توضیح دهیم که منظور از گرماژ کاغذ چیست؟ باید بگوییم که گرماژ کاغذ به وزن یک مترمربع از یک نوع کاغذ گفته میشود. بهعبارتدیگر، اگر گرماژ کاغذی ۸۰ گرم باشد، یعنی یک مترمربع از آن کاغذ ۸۰ گرم وزن دارد. یا کاغذی با گرماژ ۲۰ پوندی، ۲۰ پوند در ۳۰۰۰ فوت مربع وزن دارد. هرچه گرماژ کاغذ بیشتر باشد، ضخیمتر و سنگینتر است و کیفیت و قیمت کاغذ هم بالاتر خواهد بود. از این رو بر قیمت کارتن هم تاثیر می گذارد.
نحوه محاسبه گرماژ کاغذ بدین صورت است:
گرماژ = (وزن کاغذ / مساحت کاغذ) × ۱۰۰۰۰۰۰
واحدها:
- وزن کاغذ: بر حسب گرم
- مساحت کاغذ: بر حسب مترمربع
- گرماژ: بر حسب گرم بر مترمربع (g/m²)
مثال:
فرض کنید وزن یک پاکت پستی یا یک برگ کاغذ A۴ (با مساحت ۰.۰۶۲۵ مترمربع) برابر با ۵ گرم باشد. گرماژ این کاغذ به شرح زیر محاسبه میشود:
گرماژ = (۵ گرم / ۰.۰۶۲۵ مترمربع) × ۱۰۰۰۰۰۰ = ۸۰ گرم بر مترمربع
استاندارد جهانی گرماژ
استاندارد جهانی گرماژ، مرجعی برای اندازهگیری و مقایسه گرماژ انواع مختلف کاغذ و مقوا است. با استفاده از این استاندارد، میتوان به طور دقیق ضخامت، وزن و استحکام کاغذ را تعیین کرد. این استاندارد توسط سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO) با شماره ۵۳۶ تعیین شده (ISO ۵۳۶) و گرماژ کاغذ و مقوا را در واحد گرم بر مترمربع (g/m²) اندازهگیری میکند.
گرماژ انواع کاغذ و مقوا
انواع مختلفی از کاغذ وجود دارد که هر کدام گرماژ خاص خود را دارند. هنگام انتخاب نوع کاغذی که باید استفاده کنید، مهم است که گرماژ کاغذ را در نظر بگیرید. بهعنوانمثال، اگر برای نوشتن یادداشت استفاده میکنید، کاغذ تحریر با گرماژ ۷۰ گرمی کافی است. بااینحال، اگر برای چاپ بروشور یا ملزومات پستی استفاده میکنید، باید از کاغذ ضخیمتری مانند کاغذ کارتی با گرماژ ۱۰۰ گرم استفاده کنید. کاغذ و مقوا را بر اساس گرماژ میتوان به انواع مختلفی تقسیم کرد که برخی از رایجترین آن عبارتاند از:
کاغذ تحریر ۷۰ گرمی
- گرماژ: حدود ۷۰ گرم
- کاربرد: چاپگرها، دستگاههای کپی، نوشتافزارهای روزمره
- مزایا: ارزانقیمت، مناسب برای مصارف عمومی
- معایب: نازک و شفاف، برای چاپهای با کیفیت بالا مناسب نیست
کاغذ تحریر ۷۰ گرمی با گرماژ تقریبی ۷۰ گرم در مترمربع، برای استفاده در پرینترها، دستگاههای کپی و نرمافزارهای رایانهای مناسب است. این نوع کاغذ به دلیل حساسیت بالای دستگاههای کپی نسبت به وزن کاغذ، باید بادقت انتخاب شود. با تغییر خیلی کم گرماژ کاغذ، کارایی دستگاه کپی ممکن است کاهش یابد.
کاغذ تحریر ۹۰ گرمی
- گرماژ: ۹۰ گرم
- کاربرد: چاپگرها، سربرگها، فاکتورها، فرمها
- مزایا: ضخامت مناسب برای چاپهای معمولی، قیمت مناسب
- معایب: برای چاپهای با کیفیت بالا و تصاویر رنگی مناسب نیست
کاغذ تحریر ۹۰ گرمی با جرمی حدود ۹۰ گرم در مترمربع، بهعنوان یکی از کاغذهای رایج در چاپگرها استفاده میشود. این نوع کاغذ، برای ادارات و شرکتهایی که متریال ساده را چاپ میکنند، مناسب است. به دلیل وزن متوسط و عمومی این کاغذ، برای چاپ اسناد، فرمها و مدارک مختلف در محیطهای اداری استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: پاکت فلایر چیست و چه کاربردهایی دارد؟
کاغذ تحریر ۱۰۰ گرمی
- گرماژ: ۱۰۰ گرم
- کاربرد: بروشورها، کاتالوگها، کارتپستال، جلد کتاب
- مزایا: ضخامت و استحکام بالا، مناسب برای چاپهای باکیفیت
- معایب: قیمت بالا نسبت به کاغذهای ۷۰ و ۹۰ گرمی
کاغذ تحریر ۱۰۰ گرمی برای چاپ بروشورهای معرفی محصولات و خدمات و مواد تبلیغاتی که نیاز به یک جلوه حرفهای و جذاب دارند، مناسب است. چون انعطافپذیری بالا و قابلیت تازده شدن دارند.
کاغذ تحریر ۱۲۰ گرمی
- گرماژ: ۱۲۰ گرم
- کاربرد: بروشورهای لوکس، کاتالوگهای نفیس، جلد کتابهای نفیس
- مزایا: ضخامت و استحکام بسیار بالا، کیفیت چاپ عالی
- معایب: قیمت بالا، مناسب برای مصارف عمومی نیست
کاغذ تحریر ۱۲۰ گرمی، به دلیل گرماژ بالا، جلوهای حرفهایتر داشته و بیشتر چاپ بروشورها، فولدرها و مواد تبلیغاتی که نیاز به جلبتوجه و ایجاد تأثیر بیشتری دارند، بسیار مناسب است. به دلیل وزن بالا و سختی مناسب، بروشورها و مواد تبلیغاتی با استفاده از این کاغذ، با کیفیت بالا و جلوهای حرفهایتر ارائه میشوند.
کاغذ ۱۳۵ گرمی
- گرماژ: ۱۳۵ گرم
- نوع: معمولاً گلاسه
- کاربرد: بروشور، کاتالوگ، کتابهای لوکس تمامرنگی، خوشنویسی
- مزایا: ضخامت و استحکام بالا، کیفیت چاپ عالی
- معایب: قیمت بالا
کاغذ ۱۳۵ گرمی معمولاً از جنس گلاسه بوده که به آن یک براقیت و صافی خاص میدهد. این نوع کاغذ اغلب برای چاپ بروشورها، کاتالوگهای معمولی و یا کتابهای لوکس تمامرنگی استفاده میشود؛ زیرا توانایی بالایی در جذب رنگ و نمایش جزئیات را دارد. همچنین، از این کاغذ برای هنر خوشنویسی نیز استفاده میشود؛ زیرا سطح گلاسهاش بهخوبی قلم را روی کاغذ حرکت میدهد و نتایجی زیبا و باکیفیتتر ارائه میدهد.
همین حالا از الوپک پاکت پستی حبابدار را با قیمت مناسب سفارش دهید!
کاغذ بریستول ۱۴۵ گرمی
- گرماژ: ۱۴۵ گرم
- نوع: مقوای سبکوزن
- کاربرد: پاکتهای پستی
- مزایا: ضخامت و استحکام مناسب، قیمت مقرونبهصرفه
- معایب: برای چاپهای با کیفیت بالا و تصاویر رنگی مناسب نیست
کاغذ بریستول ۱۴۵ گرمی با جرم تقریبی ۱۴۵ گرم در مترمربع، بهعنوان یک نوع مقوا سبک شناخته میشود که برای ساخت پاکتهای پستی مناسب است. این نوع کاغذ به دلیل وزن مناسب خود، بهترین پایه را برای ساختن پاکتهای پستی فراهم میکند و میتواند محافظت کافی برای محتویات درون پاکت فراهم کند.
مقوای کارتی Index Board ۱۸۰ گرمی
- گرماژ: ۱۸۰ گرم
- نوع: مقوای مقاوم
- کاربرد: محصولات بایگانی، پوشهها، جلد جزوات
- مزایا: ضخامت و استحکام بسیار بالا، مناسب برای نگهداری اسناد و مدارک
- معایب: قیمت بالا
مقوای کارتی Index Board ۱۸۰ گرمی بهعنوان یک نوع مقوا مقاوم محسوب میشود و برای چاپ محصولاتی که نیاز به مقاومت و استحکام بالا دارند، مورداستفاده قرار میگیرد. از جمله کاربردهای این کاغذ میتوان به چاپ بایگانیها، پوشهها، جلد جزوات و دیگر محصولات مشابه اشاره کرد. به دلیل مقاومت و استحکام بالای آن، میتواند برای مدت طولانی محافظتکنندهای مناسب برای محتویات چاپ شده باشد.
مقوای کارتی Index Board ۲۰۰ گرمی
- گرماژ: ۲۰۰ گرم
- نوع: مقوای مقاوم
- کاربرد: جاکتابی، پاکتها، نوشتافزارهای اداری
- مزایا: ضخامت و استحکام بسیار بالا، مناسب برای مصارف اداری و صنعتی
- معایب: قیمت بالا
مقوای کارتی Index Board ، کمی سنگینتر از مقوای ۱۸۰ گرمی است و بهعنوان یک نوع مقوا مقاوم محسوب میشود. این نوع مقوا مناسب برای تولید جاکتابی، پاکتها و نوشتافزارهای اداری است. به دلیل وزن و استحکام بالای آن، این مقوا میتواند برای ساخت و تولید محصولاتی که به استحکام و دوام بالا نیاز دارند، مناسب باشد.
بیشتر بخوانید: پاکت بسته بندی چیست و چه انواعی دارد؟
مقوای کارتی Index Board ۳۰۰ گرمی
- گرماژ: ۳۰۰ گرم
- کاربرد: محصولات با نیاز به گرماژ بالا، جلد کتابهای نفیس، جعبههای لوکس
- مزایا: ضخامت و استحکام بسیار بالا، ظاهری سنگین و حرفهای
- معایب: قیمت بالا، برش و فرم دهی دشوارتر
مقوای کارتی Index Board ۳۰۰ گرمی، به دلیل وزن و ضخامت بالای خود، ظاهری سنگین و حرفهای دارد. این نوع مقوا به طور معمول در محصولاتی که نیاز به استحکام و سختی بیشتری دارند، مورداستفاده قرار میگیرد. بهعنوانمثال، در ساخت جعبههای مقاوم، پاکتهای ضخیم، یا محصولاتی که در برابر فشار و ضربه نیاز به حفاظت بیشتری دارند.
مقوای پشت سفید
- گرماژ: ۱۸۰ تا ۵۰۰ گرم
- کاربرد: بستهبندی محصولات خوراکی، بهداشتی، دارویی و…
- مزایا: بهداشتیتر و ظاهری زیباتر نسبت به مقوای پشت طوسی
- معایب: قیمت بالا
مقوای پشتسفید دارای سطح زیرینی با روکش سفید است و به دلیل ویژگیهای بهداشتی و ظاهری مناسب، در صنایعی مانند داروسازی، مواد غذایی و بهداشتی استفاده میشود. همچنین، برای تولید جعبههای دارویی، آرایشی و بهداشتی، شیرینی، سیگار و جعبههای انواع حبوبات نیز مورداستفاده قرار میگیرد.
مقوای پشت طوسی
- گرماژ: ۱۸۰ تا ۵۰۰ گرم
- کاربرد: بستهبندی قطعات صنعتی، پوشاک، اسباببازی، کفش و…
- مزایا: قیمت مناسب
- معایب: ظاهر نامناسب برای بستهبندی محصولات خوراکی و بهداشتی
مقوای پشت طوسی (یک طرف طوسی و سمت دیگر آن سفید) برای بستهبندیهایی که از نظر بهداشتی اهمیت زیادی ندارند، مناسب است. این نوع مقوا اغلب از مواد بازیافتی ساخته میشود. گرماژهای مناسب برای این نوع مقوا معمولاً بسته به وزن و نوع کالایی که در آن قرار میگیرد، متفاوت است. برای مثال، گرماژ مقوای ۱۸۰ تا ۲۳۰ گرم برای لمینت و کارتنهای صادراتی و گرماژ ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم در صنایع بهداشتی مورداستفاده قرار میگیرد. برای بستهبندی دستمالکاغذی ممکن است از مقوایی با گرماژ ۲۸۰ گرمی و برای بستهبندی کالاهای بالای یک کیلوگرم میتوان از گرماژ ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرمی استفاده کرد.
مطالعه این مقاله را از دست ندهید: تفاوت کارتن و جعبه چیست؟
جعبه مقوایی گلاسه
- گرماژ: ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم
- کاربرد: محصولات با وزن پایین، جعبههای دارو، چای کیسهای
- مزایا: قابلبازیافت بودن
- معایب: به دلیل بافت نرم و دانسیته پایین، برای مصارف سنگین مناسب نیست، قیمت بالا
مقوای گلاسه برای ساخت جعبههایی که وزن پایینی دارند، مانند جعبههای دارو استفاده میشود. این نوع مقوا از هر دو طرف بافت یکسانی دارد و در کیفیت با مقوای ایندربرد برابری میکند. بافت نرم و دانسیته پایین این مقوا باعث میشود کمتر در صنایع بستهبندی مورداستفاده قرار گیرد.
مقوای گریس گارد
- گرماژ: ۳۰۰ تا ۵۰۰ گرم
- کاربرد: بستهبندی مواد غذایی
- مزایا: بهداشتی، دارای مانع برای تماس مستقیم با مواد غذایی
- معایب: قیمت بالا
مقوای گریس گارد در صنعت بستهبندی غذا مورداستفاده قرار میگیرد، زیرا میتواند بهعنوان یک مانع برای تماس با محصولات غذایی به کار رود. این نوع مقوا معمولاً برای بستهبندی غذاهای منجمد، انواع نان و شیرینی، میگو و سایر محصولاتی که جعبه آنها در تماس مستقیم با غذا قرار میگیرد، به کار میرود.
خرید انواع کارتن آماده بدون چاپ، بدون پرداخت مالیات!
جمعبندی
گرماژ کاغذ یکی از عوامل مهم در تعیین کیفیت و قابلیت استفاده از آن است. انتخاب گرماژ مناسب برای هر نوع کاغذ و نوع کاربری آن، تأثیر مستقیمی بر کارایی و نتیجه نهایی کار دارد.